Գագաթաժողո՞վ, թե՞ գագաթնաժողով, Արտակ Վարդանյան

  Ողջունելի է, որ օտար լեզուներում առկա սամմիթ (պետությունների ղեկավարների ժողով) քաղաքական եզրույթը վերջին մեկ-երկու տասնամյակում գտավ իր հայեցի ձևը, մեր մայրենին հարստացավ ևս մեկ նորաբանությամբ: Շատերին է տարակուսանքի մեջ գցում, սակայն, միմյանցից թեկուզև մեկ հնչյունով տարբերվող` այդ բառի երկձևությունը:
       Իսկապես, գագաթաժողո՞վ, թե՞ գագաթնաժողով:
        Բանն այն է, որ գրաբարի` բառավերջի ն ունեցող բառեր (մատն, ձեռն, ձուկն, մուկն, գագաթն, ասեղն, եաւթն, տասն և այլն) պարունակող համադրական բարդությունները գրաբարում գրեթե անխտիր կազմվել են ն-ի պահպանմամբ` աղեղնաւորմատնացոյցտասնապատիկեաւթնաղիառատաձեռնբոկոտն և այլն:
        Ժամանակակից գրական հայերենում նույնպես այդ կանոնը գործում է, մանավանդ բարդությունների առաջին եզրում` ձկնկիթմկնդեղուսումնասերկողմնացույցկաթնատունյոթնամյակհարսնաքույրբեռնատարասեղնաբուժությունատամնաբուժարանձեռնագնդակոտնագնդակ և այլն:    Կանոնը, իհարկե, սակավաթիվ որոշ բացառություններում խախտվում է (ոտաբոբիկ, սերմացու, ձեռագործ և այլն), սակայն օրինաչափը, անշուշտ, ն-ի պահպանումն է:
        Հետևաբար, առավել հայեցի, առավել ավանդական կազմությունը գագաթնաժողովն է, որին էլ անհրաժեշտ է նախապատվություն տալ: Ինչպես չենք ասի գագաթակետ, գագաթամաս, գագաթակողմ, գագաթասլաց, գագաթահայաց, այլ համապատասխանաբար կասենք գագաթնակետգագաթնամասգագաթնակողմգագաթնասլացգագաթնահայաց, այնպես էլ պետք է ասենք գագաթնաժողով, այլ ոչ թե գագաթաժողով:

Հայտարարություններ

  •             Սիրով հրավիրում ենք մասնակցելու ակադեմիկոս Սերգեյ Աբրահամյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրվածմիջազգային գիտաժողովին, որը տեղի կունենա  2025 թ. մայիսի 19-20-ին Երևանում։ Գիտաժողովը կազմակերպում են ՀՀ ԳԱԱ հայագիտության և հասարակականգիտությունների բաժանմունքը, ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը, Խ.Աբովյանի անվան հայկական պետական...
  • Հարգարժա՛ն գործընկերներ,
         Սիրով տեղեկացնում ենք, որ ՀՀ ԳԱԱ Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը   2025 թ. հունիսի 12-ից  13-ը   կազմակերպում է  հայերենագիտական նստաշրջան՝  նվիրված ակադեմիկոս  Գևորգ ...

Ատենախոսություններ

Լալա Հովհաննեսի Գրքիկյան  «Ժամանակակից արևելահայերենի չեզոք սեռի բայերի արժույթը»

 (թեկնածուական ատենախոսություն)  Ժ.02.01 «Հայոց   լեզու»

25.12.2024, ժ.15-ին

Գիտական  ղեկավար...

Միրանուշ Էդուաարդի Կեսոյան  «Ներակայումը արդի հայերենում»

 (թեկնածուական ատենախոսություն)  Ժ.02.01 «Հայոց   լեզու»

30.10.2024, ժ.15-ին

Գիտական  ղեկավար...

 
Education - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.