Արդի հայերենի բաժին

Արդի հայերենի բաժնում (բաժնի վարիչ` բանասիրական գիտությունների թեկ­նա­ծու Նվեր Սարգսյան) ուսումնասիրվում են արդի հայերենի բառապաշարի և քե­րակա­նական իրողությունների, ժամանակակից խոսակցական հայերենի կառուց­վածքի և գործառության հիմնահարցերը: Կատարվում է տարբեր բնագավառների տերմինա­հա­մակարգերի ուսումնասիրություն: Ուշադրություն է դարձվում զանգվա­ծային լրատվամիջոցների լեզվական առանձնահատկություններին` վեր հանելով դրան­ցում առ­կա ոչ կանոնական ձևերը և աղավաղումները, շարունակվում են արդի հայերենի ուղ­ղա­գրական բառարանի համալրման և այն հրատարակության նախա­պատրաստելու աշխատանքները: Բաժնի գիտաշխատակիցները ինն են. ութը` բանասիրական գիտությունների թեկ­­նա­ծու: 

 

 

● «Ժամանակակից հայոց լեզու» (Կանոնական ակադեմիական քերականություն) աշխատության ստեղծման աշխատանքներ. նախատեսվում է 4 հատորով, 2015-2020 թթ.-ի համար՝ հատոր 1 /Նոր գրական հայերենի ձևավորումն ու զարգացումը. ձևավորման ընդհանուր նախադրյալները, լեզվական և արտալեզվական պայմանները, լեզվավիճակը, գրաբար-միջին հայերեն-աշխարհա-բար-բարբառներ փոխհարաբերությունը՝ ըստ հիմնափուլերի՝ ա. վաղ աշխարհաբար, բ. երկճյուղ աշխարհաբար, գ. ժամանակակից փուլ//:

● Արդի հայերենի կառուցվածքի և գործառության հարցեր:

● Ժամանակակից խոսակցական հայերենի կառուցվածքի և գործառության ամբողջական քննություն:

   Նորմ և կիրարկում: Տեքստի բաղկացուցիչները. միջուկի ըմբռնումը: Տերմինակազմ, ներհամակարգային և արտահամակարգային բազմիմաստություն: Նախադասությունների կապակցման միջոցները տեքստում:

                                                               Թեմայի    պատասխանատու՝ բ.գ.թ. Ն.Սարգսյան

 

ԼԻ արդի հայերենի բաժնում 2018 թվի ընթացքում հետազոտություններ են ծավալվելու հետևյալ ուղղություններով.

 

-Հոլովական համակարգի առանձնահատկությունները խոսակցական լեզվում:

-Տերմինաբանական հարցեր. փոխառություններ և պատճենումներ:

-Ներտեքստային կապերի ոչ բառական միջոցներ (զուգորդում):

-Զուգաձևեր արդի հայերենի շարահյուսական համակարգում:

-Մ. Մեծարենցի լեզվի բառարանի կազմում:

-«Հագուստ» իմաստային թեմատիկ խմբի քննություն (արևմտահայերեն-արևելայերեն ձևերի համեմատություն):

-Լ. Խեչոյանի վեպերի ոճական առանձնահատկությունները արդի հայ վեպի համապատկերում:

-Բժշկագիտական լեզվի և ոճի հարցեր:

-Խոսքային միավորների շարահյուսական փոխհարաբերությունների քննություն:

 

 

Ն. Սարգսյան – Հոլովական համակարգի առանձնահատկությունները խոսակցական լեզվում:

Ս. Պապիկյան – Տերմինաբանական հարցեր. փոխառություններ և պատճենումներ (հասարակական գիտություններ) (շարունակելի):

Ա. Բարսեղյան – Ներտեքստային կապերի ոչ բառական միջոցներ (զուգորդում):

Լ. Թելյան – Զուգաձևության դրսևորումները արդի հայերենի շարահյուսական համակարգում:

Հ. Սուքիասյան – Ուրոլոգիայի բնագավառում գործածվող տերմինները:

Կ. Առաքելյան – Բառարանի կազմման աշխատանքներ:

Լ. Ղամոյան - «Հագուստ» իմաստային թեմատիկ խմբի քննություն (արևմտահայերեն-արևելահայերեն ձևերի համեմատություն):

Տ. Սաֆարյան – Լևոն Խեչոյանի վեպերի ոճական առանձնահատկությունները արդի հայ վեպի համապատկերում:

Լ. Համբարյան – Խոսքային միավորների շարահյուսական փոխհարաբերությունների դրսևորումները արդի գրական հայերենում (տարածական հարաբերություններ):