1993թ.
Մարտի 24-ապրիլի 7-Ինստիտուտի գիտաշխատակիցներից մասնակցում են Լեյդենում (Հոլանդիա) կազմակերպված հայերենագիտական միջազգային գիտաժողովին:
Ինստիտուտի` «Բարբառագիտություն» մասնագիտությամբ ասպիրանտուրա է ընդունվում մեկ հոգի, «Բառագիտություն և բառարանագրություն» մասնագիտությամբ` երեք, «Լեզվաբանության տեսություն» մասնագիտությամբ` մեկը:
1994թ.
Ապրիլի 1- Ի կատարումն ՀՀ ԳԱԱ նախագահության 1994թ. փետրվարի 23-ի թիվ 5 (1186) որոշման՝ լեզվի ինստիտուտի բազայի վրա գործող օտար լեզուների ամբիոնը ապրիլի 1-ից հանձնվում է ՀՀ ԳԱԱ նախագահությանը` որպես նրան կից գործող ստորաբաժանում:
Հունիսի 1-Ըստ ՀՀ ԳԱԱ փիլիսոփայության և բանասիրության բաժանմունքի ընդհանուր ժողովի 1994թ. մայիսի 30-ի քվեարկության արդյունքների և դրա հիման վրա նախագահության ընդունած որոշման` 1994թ. հունիսի 1-ից Գ.Բ.Ջահուկյանը վերահաստատվում է Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնում:
Ինստիտուտի` «Հայոց լեզվի պատմություն» մասնագիտությամբ ասպիրանտուրա է ընդունվում մեկ հոգի, «Ժամանակակից հայոց լեզու» մասնագիտությամբ` երեքը:
Գ.Ջահուկյանին շնորհվում է Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության մրցանակ՝ «Հայոց լեզվի տեսության և պատմության հիմնահարցեր» աշխատության համար:
Կայանում է ինստիտուտի գիտաշխատակից Ռ.Ն.Շալունցի՝ «Զանգվածային լրատվության լեզուն և ոճը» դոկտորական ատենախոսության պաշտպանությունը:
1995թ.
Ապրիլի 27-մայիսի10-Ինստիտուտի գիտաշխատակիցներից մասնակցում են Մոնրեալում (Կանադա) հրավիրված հայերենագիտական միջազգային գիտաժողովին:
Հունիս- 1995թ. հունիսի 21-ին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության անցկացրած փորձաքննության արդյունքների հիման վրա տրված հաստիքների և ֆինանսավորման համապատասխան` ինստիտուտում կազմավորվում է 10 թեմատիկ խումբ. աշխատանքից ազատվում է 60 աշխատակից, աշխատակիցների ընդհանուր թիվը` 61:
Գ.Ջահուկյանն արժանանում է Հայաստանի Հանրապետության գիտության ազգային մրցանակի:
Կայանում է ինստիտուտի գիտաշխատակից Լ.Շ.Հովհաննիսյանի՝ «Հայերենի իրանական փոխառությունները» դոկտորական ատենախոսության պաշտպանությունը:
1996թ.
Մայիս- ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության գիտության բաժնի անցկացրած փորձաքննության արդյունքների հիման վրա 1996թ. մայիսի 1-ից ինստիտուտում կազմավորվում է 11 թեմատիկ խումբ. աշխատակիցների ընդհանուր թիվը` 58:
1997թ.
Ս.Աբրահամյանն ընտրվում է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:
Քեմբրիջի միջազգային կենսագրական կենտրոնի կողմից Գ.Ջահուկյանը ճանաչվում է «տարվա միջազգային մարդ»:
1998թ.
Ինստիտուտի` «Հայոց լեզվի պատմություն» մասնագիտությամբ ասպիրանտուրա է ընդունվում երկու հոգի:
Կայանում է ինստիտուտի գիտաշխատակից Ս.Վ.Ղուկասյանի՝ «Արդի գրական հայերենի արևելահայ և արևմտահայ տարբերակների հնչերանգային առանձնահատկություննրըը» դոկտորական ատենախոսության պաշտպանությունը:
