Գիտական քննարկում բարբառագիտության բաժնում

25/02/2019

ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի բարբառագիտության բաժնի հերթական գիտական քննարկման թեման էր «Բարբառային հայերենի և խոսակցական ու գրական լեզուների փոխհարաբերությունների խնդիրը»:

Ինստիտուտի տնօրեն Վ. Կատվալյանի ներածական խոսքից հետո թեմայի վերաբերյալ իրենց կարծիքներն արտահայտեցին բաժնի աշխատակիցներ Հ. Մեսրոպյանը, Ջ. Բառնասյանը, Ա. Աբրահամյանը, Հ. Խաչատրյանը, Ա. Վարդանյանը:

Քննարկման արդյունքում արձանագրվեցին հետևյալ իրողությունները.

Գրական հայերենը իր ոճական բազմազանությամբ անվիճելիորեն պետք է կատարի պետական-պաշտոնական, կրթության լեզվի գործառույթը, շարունակի լինել գեղարվեստական գրականության, արվեստի օրինակելի լեզու:
Գեղարվեստական գրականության մեջ բարբառային խոսքի, նաև խոսակցական լեզվի տարրերի՝ ճաշակով և տեղին գործածությունը ստեղծագործությանը համապատասխան երանգավորում է հաղորդում, խոսքը կենդանի և գրավիչ, միջավայրն ավելի արտահայտիչ է դարձնում (ինչպես, օրինակ, Հ. Թումանյանի, Ա. Իսահակյանի և այլոց ստեղծագործություններում):
Կան բարբառներով ստեղծված գրական բարձրարժեք, հանրաճանաչ ստեղծագործություններ (Սայաթ-Նովա, Խ. Աբովյան, Ռ. Պատկանյան և այլք):
Ներկայում խրախուսելի չէ ամբողջապես խոսակցական հայերենով գեղարվեստական երկերի և արվեստի գործերի ստեղծումը, քանի որ խոսակցական լեզուն հարափոփոխ, անկայուն վիճակ է ներկայացնում, բաղկանում է տարբեր շերտերից, նաև՝ ժարգոնից ու հասարակաբանություններից, պարունակում է հնչյունաքերականական ու բառապաշարային զանազան շեղումներ, որոնք անընդունելի են գրավոր խոսքի տեսանկյունից:

Արտակ Վարդանյան

Հայտարարություններ

ԾԱՆՈՒՑՈՒՄ

Ս.թ. հունիսի 12-13-ին կայացած «Ջահուկյանական ընթերցումներ» գիտական նստաշրջանի հարգելի՛ մասնակիցներ, «Ջահուկյանական ընթերցումներ» հանդեսին հոդվածները ներկայացնելու վերջին ժամկետը 2025թ. հուլիսի մեկն է:

Ատենախոսություններ