1978-1981թթ.

1978 թ.

Ինստիտուտի կառուցվածքում փոփոխություն չի կատարվել: Տասը բաժիններում աշխատում է 150 մարդ, որից 90-ը գիտաշխատողներ են, 11-ը ՝օտար լեզուների ամբիոնի դասախոսներ:

Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը և ԳԴՀ ԳԱ լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտը համատեղ մշակում են «Կախումների քերականության կիրառումը բնական լեզվի պարզ նախադասության ուսումնասիրության մեջ» թեման:

1979թ.

Ինստիտուտի կառուցվածքը և գիտական կադրերը

Լեզվի ինստիտուտն ունի 10 բաժին. դրանք են՝ ժամանակակից հայոց լեզվի, հայոց լեզվի պատմության, ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության, բարբառագիտության, բառարանագրության, տերմինաբանության և խոսքի մշակույթի, հայկական համաբարբառի, կիրառական լեզվաբանության, կառուցվածքային և մաթեմատիկական լեզվաբանության, ինչպես նաև բազմացման մեքենաների բաժինները: Ինստիտուտի կազմում գործում են ինֆորմացիոն-հաշվողական համակարգերի լաբորատորիան, քարտարանը և գիտական կաբինետը: Նախկինում ինստիտուտի կազմում գտնվող օտար լեզուների ամբիոնը այժմ կցված է ՀՍՍՀ ԳԱ փիլիսոփայության և բանասիրության բաժանմունքին և ինստիտուտին է ենթարկվում միայն ֆինանսապես:

Ինստիտուտն ունի 140 աշխատակից, որոնցից 60-ը գիտաշխատակիցներ են, 10-ը՝ ամբիոնի դասախոսներ:

Ինստիտուտն ունի երկու ասպիրանտ՝ ժամանակակից հայոց լեզու և ընդհանուր լեզվաբանություն մասնագիտությունների գծով:

Ինստիտուտի աշխատակիցներ ակադ. Գ. Բ. Ջահուկյանը, ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից անդամ Է. Բ. Աղայանը, բ.գ.դ. Ն. Ա. Պառնասյանը մասնակցել են ԱՄՆ-ի Ֆիլադելֆիա քաղաքում տեղի ունեցած հայերենագիտության միջազգային գիտական կոնֆերանսին և հանդես են եկել զեկուցումներով: Գ. Բ. Ջահուկյանը զեկուցումով հանդես է եկել նաև Իտալիայի կովկասագիտական կոնֆերանսում:

Կառուցվածքային և մաթեմատիկական լեզվաբանության բաժնի աշխատակիցներ Ռ. Լ. Ուռուտյանը, Ա. Կ. Մանուկյանը, Է. Ռ. Եղիազարյանը մասնակցել են Մոսկվայում կայացած՝ մեքենայական թարգմանության խնդիրներին նվիրված համամիութենական խորհրդակցությանը:

Ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության բաժնի աշխատակիցներ Լ. Ա. Սարաջևան և Ծ. Ռ. Հարությունյանը զեկուցումներ են կարդացել Դուշանբեում կայացած՝ բարբառագիտության և լեզվի պատմության ընդհանուր հարցերին նվիրված համամիութենական խորհրդակցությունում: Զեկուցումների թեզիսները հրատարակվել են:

Ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատողները ՀՍՍՀ Մինիստրների խորհրդին առընթեր տերմինաբանական կոմիտեի և մասնագիտական տերմինաբանական հանձնաժողովների ակտիվ անդամներ են: Նրանք մշակել և ներկայացրել են տերմինաբանության, ուղղագրության, ուղղախոսության վերաբերյալ որոշումների նախագծեր, պարբերաբար մասնակցել կոմիտեի նիստերին և քննարկումներին:

Ինստիտուտի մի շարք աշխատակիցներ ակտիվորեն մասնակցում են լուսավորության և բարձրագույն կրթության մինիստրությունների մեթոդական խորհուրդների աշխատանքներին, օժանդակում դասագրքերի կազմման և խմբագրման գործին, հանդես են գալիս որպես հեղինակներ:

Լեզվի ինստիտուտի աշխատակիցների մասնակցությամբ քննարկվել և հաստատվել են ԵՊՀ հայոց լեզվի ամբիոնի ուսումնական ծրագրերը:

Աշխուժացել են տերմինաբանության և խոսքի մշակույթի բաժնի գործնական աշխատանքները: Բաժնի աշխատակիցները մշտական կապ են պահպանում հանրապետությունում հրատարակվող թերթերի և ամսագրերի խմբագրությունների հետ, մամուլի աշխատողների առջև հանդես են գալիս զեկուցումներով, քննարկում են բաժին ներկայացված մասնագիտական հոդվածները, զբաղվում են բեմական խոսքի մշակույթի հարցերով: Հանդիպումներ են կազմակերպել դրամատիկ թատրոնի դերասանների հետ, կարդացել մի շարք զեկուցումներ բժշկական աշխատողների համար՝ բժիշկների խոսքի մշակույթի բարձրացման և բժշկական տերմինաբանության կարգավորման հարցերի մասին: Բաժնի աշխատակիցներ Լ. Պետրոսյանը և Լ. Ղազանչյանը մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի թարգմանչական խորհրդի անդամներ են:

Ինստիտուտը գործուն օժանդակություն է ցույց տվել առևտրի և կենցաղսպասարկման նախարարությունների՝ որոշ ապրանքների անվանացանկերի միօրինակացման և կարգավորման, ինչպես նաև նշված բնագավառներում խոսքի մշակույթի բարձրացման ուղղությամբ:

Կազմվել է ճանապարհային նշանների հայերեն անվանումների նախագիծ: Զագսի բյուրոյի խնդրանքով կազմվել է հայկական հանձնարարելի անունների ցանկը՝ տերմինաբանական կոմիտեի մասնակցությամբ:

Ինստիտուտի շատ գիտաշխատակիցներ ,,Գիտելիք,, ընկերության ակտիվ անդամներ են: Նրանք մի շարք զեկուցումներ են կարդացել ինչպես Երևանի, այնպես էլ հանրապետության այլ քաղաքների /Սևան, Հրազդան, Արզնի, Աբովյան/ աշխատավորության համար:

Ինստիտուտի մի շարք երիտասարդ գիտաշխատողներ պատրաստում են հայոց լեզվին և հայերեն խոսքի մշակույթին նվիրված հեռուստատեսային հաղորդումների նոր շարք:

Հեռուստատեսությամբ կազմակերպվել է հաղորդում՝ նվիրված ԱՄՆ-ում կայացած հայերենագիտական կոնֆերանսին:

Թբիլիսիի Ա. Պուշկինի անվան մանկավարժական ինստիտուտի հրավերով Գ. Ջահուկյանը դասախոսություններ է կարդացել հայկական բաժանմունքի ուսանողության համար:

Ինստիտուտը մշտապես գործնական օգնություն է ցույց տվել բոլոր անձանց և կազմակերպություններին, որոնք դիմել են լեզվի մշակույթին և լեզվական նորմերին վերաբերող հարցերով:

Ինստիտուտի միջազգային կապերը

Շարունակվում է համագործակցությունը լեզվի ինստիտուտի և ԳԴՀ ԳԱ լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտի միջև ,,Կախումների քերականության կիրառումը բնական լեզվի պարզ նախադասության ուսումնասիրության մեջ,, թեմայի ուղղությամբ: Լեզվի ինստիտուտ են այցելել ԳԴՀ ԳԱ լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտի տեքստերի ավտոմատ մշակման բաժնի վարիչ Յ. Կունցեն և ավագ գիտաշխատող Գ. Կլիմանովը: Կատարված աշխատանքները բավարար հիմք են տալիս ուսումնասիրության արդյունքները զետեղելու /գուցե՝ ամփոփելու/ համատեղ ժողովածուի մեջ, որի հրատարակությունը նախատեսվում է 1980թ. ԳԴՀ-ում:

Կառուցվածքային և մաթեմատիկական լեզվաբանության բաժնում քննարկվել են նաև ֆրանսահայ լեզվաբան Ագոպովի կողմից առաջարկվող ,,ունիլինգվա,, արհեստական լեզվի կառուցման սկզբունքները: Արվել են անհրաժեշտ դիտողություններ ու առաջարկություններ:

ՀՍՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի հրավերով լեզվի ինստիտուտ է այցելել ավստրիացի լեզվաբան-հայագետ Բեդա Կյունցլեն: Կազմակերպվել են նրա հանդիպումներն ու զրույցները լեզվի ինստիտուտի աշխատակիցների հետ, քննվել են դասական բանասիրության և հնագույն թարգմանությունների հետ կապված հարցեր:

Շարունակվել է գիտական գրականության փոխանակումը ինստիտուտի և արտասահմանյան մի շարք գիտական կազմակերպությունների և առանձին գիտնականների միջև:

Ինստիտուտի տարեկան հաշվետվությունից.

(ՀԱԱ, ֆ. 1085., ց.7 գ.41)

1980թ.

Գ. Բ. Ջահուկյանը ընտրվում է ԱՄՆ-ի լեզվաբանական ընկերության անդամ, 1980 թվին պարգևատրվում է Մաշտոցի անվան Մատենադարանի ,, Մեսրոպ Մաշտոց,, հուշամեդալով:

1980 թ. սկսած` Գ. Բ. Ջահուկյանը ,, Հայ լեզվաբանության տարեգիր,, (Annual of Armenian Linguistics, ԱՄՆ) պարբերական հանդեսի խմբագրական խորհրդի անդամ է:

1980-ին և 1985-ին Է. Բ. Աղայանը ընտրվում է ՀՍՍՀ Գերագույն սովետի դեպուտատ:

Փետրվարի27-28- Աղվերանում կազմակերպվում է երիտասարդ լեզվաբանների հանրապետական 2-րդ կոնֆերանսը, որտեղ զեկուցումներով հանդես են գալիս լեզվի ինստիտուտի 13 երիտասարդ գիտաշխատակիցներ:

Նոյեմբերի10-2- Անցկացվում է «Ժամանակակից հայերենի զարգացման օրինաչափությունները» թեմայով հանրապետական գիտական նստաշրջան՝ նվիրված Հայաստանում սովետական կարգերի հաստատման 60-ամյակին:

Ինստիտուտը ակտիվ մասնակցություն է ունեցել ARCO-11 կոնֆերանսի և սեմինար-դպրոցի կազմակերպման և անցկացման գործում: Ինստիտուտի աշխատակիցները /Գ. Ջահուկյանը, Ա. Գրիգորյանը, Լ. Լազարյանը, Ն. Գրիգորյանը, Ռ. Թոխմախյանը / հանդես են եկել դասախոսություններով և զեկուցումներով:

Վ.Ս. Գրիգորյանը և Ռ.Լ. Ուռուտյանը մասնակցել են Պոտսդամում /ԳԴՀ / կայացած՝ տեքստերի ավտոմատ մշակման հարցերին նվիրված կոնֆերանսին և հանդես են եկել զեկուցումներով:

Ինստիտուտի աշխատակից Ա. Մայիլյանը հաղորդումով հանդես է եկել Դուշանբեում կայացած՝ միութենական ակադեմիաների ռուսաց լեզվի բաժինների և խմբերի ղեկավարների կոորդինացիոն խորհրդակցությունում:

Բառարանագրության բաժնի աշխատակից Ե. Մելքոնյանը զեկուցում է կարդում Տաշքենդում կայացած թյուրքագիտական համաշխարհային կոնգրեսում:

ՍՍՀՄ լեզվաբանության ինստիտուտի լենինգրադյան բաժանմունքի հրավերով Մ. Աղաբեկյանը զեկուցում է կարդում այնտեղ կազմակերպված սեմինարում տարածքային լեզվաբանության հարցերի շուրջը:

Լ. Սարաջևան և Ծ. Հարությունյանը հրավիրվում են մասնակցելու անտիկ բալկանիստիկայի գծով համամիութենական խորհրդակցությանը Մոսկվայում:

Գիտահետազոտական աշխատանքների կոորդինացում

Իր աշխատանքներն է շարունակում լեզվաբանության գծով կոորդինացիոն հանձնաժողովը, որն իր նիստերի ժամանակ քննարկում է Երևանի համալսարանի և մանկավարժական բուհերի հայոց և ռուսաց լեզուների ամբիոնների գիտահետազոտական աշխատանքների պլանները: Վերացվում է տարբեր հիմնարկներում գիտահետազոտական աշխատանքների զուգահեռությունը: Հանձնարարականներ են տրվում բուհերի ամբիոններին մի շարք թեմաների , այդ թվում դիսերտացիոն թեմաների ճշգրտման վերաբերյալ:

Գիտաինֆորմացիոն և գործնական աշխատանքներ

Ինստիտուտի առաջատար աշխատակիցները ՀՍՍՀ Մինիստրների խորհրդին առընթեր տերմինաբանական կոմիտեի և մասնագիտական տերմինաբանական հանձնաժողովների ակտիվ անդամներ են: Նրանք մշակում և քննարկման են ներկայացնում տերմինաբանության, ուղղագրության, ուղղախոսության վերաբերյալ որոշումների նախագծեր, պարբերաբար մասնակցում են կոմիտեի նիստերին և քննարկումներին: Ինստիտուտի մի շարք աշխատակիցներ ակտիվորեն մասնակցում են լուսավորության և բարձրագույն կրթության նախարարությունների մեթոդական խորհուրդների աշխատանքներին, օժանդակում դասագրքերի կազմման և խմբագրման գործին, հանդես գալիս որպես հեղինակներ:

Լեզվի ինստիտուտի աշխատակիցների մասնակցությամբ քննարկվում և հաստատվում են հայոց լեզվի ուսումնական ծրագրերը բուհերի, ինչպես նաև հանրակրթական դպրոցների միջին դասարանների համար:

Հատկապես ակտիվ գործունեություն են ծավալում ժամանակակից հայոց լեզվի, տերմինաբանության և խոսքի մշակույթի բաժինների աշխատակիցները: Նրանք մշտական կապ են պահպանում թերթերի և ամսագրերի խմբագրությունների հետ, տերմինաբանական կոմիտեում հանդես են գալիս մամուլի լեզվի մասին հաղորդումներով, Երևանի արդյունաբերական ձեռնարկությունների աշխատողների համար զեկուցումներ են կարդում խոսքի մշակույթի վերաբերյալ:

Տերմինաբանության բաժնում արվեստի ինստիտուտի խնդրանքով Գ. Ջահուկյանը և Լ. Պետրոսյանը հանդես են գալիս ռադիոյով՝ ինստիտուտում տարվող գիտական աշխատանքների մասին հաղորդումներով:

Գ. Ջահուկյանը, Ն. Պառնասյանը, Ս. Աբրահամյանը մի շարք զեկուցումներ են կարդացել ուսուցիչների կատարելագործման հանրապետական ինստիտուտում և այլ կազմակերպություններում:

Ինստիտուտի մի խումբ աշխատակիցներ / Թ. Ղարագյուլյան, Ն. Պառնասյան, Ռ. Շալունց, Հ. Սուքիասյան, Ս. Ղուկասյան. Հ. Զաքարյան, Բ. Ներսիսյան / վարում են հեռուստատեսությամբ տրվող ,, Մեր լեզուն, մեր խոսքը,, հաղորդաշարը:

Ինստիտուտի միջազգային գիտական կապերը

Շարունակվում է համագործակցությունը լեզվի ինստիտուտի և ԳԴՀ ԳԱ լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտի միջև ,,Կախումների քերականությունը բնական լեզվի պարզ նախադասության ուսումնասիրության մեջ,, թեմայի ուղղությամբ: Թեման ավարտվում է 1980 թ.: Լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտի մի խումբ աշխատակիցներ բաժնի վարիչ Յ. Կունցեի գլխավորությամբ այցելել են լեզվի ինստիտուտ: Համատեղ սեմինարների և խորհրդակցությունների ժամանակ քննարկվել են ավարտվող թեմայի հրատարակման, ինչպես նաև հետագա համագործակցության հարցերը: 1981-85 թթ. համար նախատեսվել է մշակել ,,Լեզվաբանության մեթոդաբանական և աշխարհայացքային պրոբլեմները,, թեման: Կազմված է աշխատանքների կոնկրետ պլան, քննարկվել են համագործակցության նպատակներն ու սպասվող արդյունքները:

Լեզվի ինստիտուտն ընդունել է իտալացի նշանավոր լեզվաբան Ջ. Բոնֆանտեին, որը կարդացել է զեկուցումներ և կոնսուլտացիաներ է անցկացրել ինստիտուտի աշխատակիցների հետ պատմահամեմատական և տարածքային լեզվաբանության հարցերի շուրջ:

Խորհրդատվություն ստանալու նպատակով լեզվի ինստիտուտ է այցելում ամերիկահայ լեզվաբան Հ. Սերոբյանը: Շարունակվում է գիտական գրականության փոխանակումը ինստիտուտի և արտասահմանյան մի շարք գիտական կազմակերպությունների և առանձին գիտնականների հետ:

(ՀԱԱ, ֆ. 1085, ց. 7, գ. 42)

1981

Հունիս- Ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության բաժնից անջատվում է 3 խումբ, և ստեղծվում է նոր բաժին, որը աշխատանքներ է ծավալում 3 հիմնական ուղղություններով. լեզուների զուգադրական և տիպաբանական ուսումնասիրություն, հանրալեզվաբանություն և հոգելեզվաբանություն:

(ՀԱԱ, ֆ. 1085, ց. 7, գ. 3)

Գիտխորհրդի և կուսբյուրոյի կողմից կազմված հանձնաժողովը հետևյալ կազմով՝ Ն. Պառնասյան, Ն. Սիմոնյան, Ա. Խաչատրյան, Ռ. Ուռուտյան, Հ. Սուքիասյան, Ե. Մելքոնյան և Բ. Ներսիսյան, 1982 թ. հունվարի 4-ից 14-ը անցկացվում է ինստիտուտի 1981 թ. գիտահետազոտական պլանների կատարման, ինչպես նաև նախորդ տարիներին (1980-81) ավարտված աշխատանքների վիճակի փաստացի ստուգումներ:

Ստուգումների արդյունքների մասին զեկուցագիրը պահպանվում է ՀԱԱ-ում:

(ՀԱԱ, ֆ. 1085, ց. 7, գ. 3, թ. 44-67)

1981 թ. փաստացի ստուգումների զեկուցագրում նշված են ինստիտուտի հետևյալ բաժինները.

ժամանակակից հայերենի բաժին (վարիչ՝ Ս. Աբրահամյան),
հայոց լեզվի պատմության բաժին (վարիչ՝ Վ. Առաքելյան),
բառարանագրության բաժին (վարիչ՝ Հ. Կոստանյան),
զուգադրական և տիպաբանական ուսումնասիրությունների բաժին (վարիչ՝Լ.Հովսեփյան),
բարբառագիտության բաժին,
տերմինաբանության բաժին (վարիչի տեղակալ՝ Լ. Պետրոսյան, վարիչի մահվանից հետո տեղը թափուր է),
կիրառական լեզվաբանության բաժին (վարիչ՝ Ա. Խաչատրյան),
կառուցվածքային և մաթեմատիկական լեզվաբանության բաժին և ինֆորմացիոն-հաշվողական համակարգերի լաբորատորիա,
քարտագրման և բազմացման բաժին: (ՀԱԱ, ֆ. 1085, ց. 7, գ. 3)

ՀՍՍՀ ԳԱ նախագահության որոշմամբ ՀՍՍՀ ԳԱ նախագահության գիտատեխնիկական տերմինաբանության կոմիտեն միացվում է ինստիտուտի տերմինաբանության և խոսքի մշակույթի բաժնին: Ինստիտուտի կազմում գործում են ինֆորմացիոն-հաշվողական համակարգերի լաբորատորիան և գրադարանը: Ինստիտուտն ունի 142 աշխատակից, որոնցից 76-ը գիտաշխատակիցներ են: 1981 թ. երկու երիտասարդ գիտաշխատակից ձևակերպվում են փորձնակ-հետազոտող և գործուղվում են ՍՍՀՄ ԳԱ լեզվաբանության ինստիտուտ և ՍՍՀՄ ԳԱ ռուսաց լեզվի ինստիտուտ:

Ինստիտուտն ունի 1 ասպիրանտ՝ հայոց լեզվի պատմության մասնագիտության գծով / արտադրությունից չկտրված /: Գ. Բ. Ջահուկյանի ղեկավարությամբ պարբերաբար անցկացվում են մասնագիտական սեմինարներ, որտեղ գիտաշխատակիցները հանդես են գալիս լեզվաբանության տեսական և գաղափարական հարցերին նվիրված զեկուցումներով:

Ինստիտուտում կազմակերպվում է ամենամյա գիտական հաշվետու նստաշրջան:

Վ. Վ. Առաքելյանը, Հ. Լ. Զաքարյանը և Բ. Ս. Ներսիսյանը զեկուցումներով հանդես են գալիս Թբիլիսիում կայացած երիտասարդ գիտաշխատողների քաղաքային կոնֆերանսում: Ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության բաժնի կրտսեր գիտաշխատող Ծ. Հարությունյանը զեկուցում է կարդում Մինսկում կայացած դասական լեզուների դասավանդման հարցերին նվիրված գիտաժողովում ,, Լատիներենի դասավանդման առանձնահատկությունները հայ-ռուսական երկլեզվության պայմաններում,, թեմայով: Լ. Պետրոսյանը և Հ. Զաքարյանը զեկուցումներով հանդես են գալիս տերմինաբանության հարցերին նվիրված սեմինարում, Վ. Գրիգորյանը և Ժ. Մանուկյանը զեկուցումներով հանդես են գալիս Լենինգրադում կայացած ,,Տիպաբանական մեթոդները տարահամակարգ լեզուների շարահյուսության ուսումնասիրության ժամանակ,, համամիութենական կոնֆերանսում:

Գիտահետազոտական աշխատանքների կոորդինացում

Իր աշխատանքներն է շարունակում լեզվաբանության գծով կոորդինացիոն խորհուրդը, որն իր նիստերի ժամանակ քննարկում է լեզվաբանության գծով գիտահետազոտական աշխատանքների կոորդինացման ընթացքը հանրապետությունում: Վերացվում է տարբեր հիմնարկներում կատարվող գիտահետազոտական աշխատանքների զուգահեռությունը: Բուհերի ամբիոնների կոորդինացիոն խորհրդի հանձնարարականների հիման վրա ճշգրտումներ են մտցրվում իրենց պլանների մեջ, համագործակցություն է հաստատվում Երևանի մանկավարժական ինստիտուտի հայոց լեզվի ամբիոնի և լեզվի ինստիտուտի բարբառագիտության բաժնի միջև՝ բարբառագիտական ատլասի նյութերի հավաքման ուղղությամբ:

Գիտաինֆորմացիոն և գործնական աշխատանքներ

Ինստիտուտի առաջատար աշխատակիցները ՀՍՍՀ Մինիստրների խորհրդին առընթեր տերմինաբանական կոմիտեի և մասնագիտական տերմինաբանական հանձնաժողովի ակտիվ անդամներ են: Նրանք մշակում և քննարկման են ներկայացնում տերմինաբանության, ուղղագրության, ուղղախոսության վերաբերյալ որոշումների նախագծեր, պարբերաբար մասնակցում են կոմիտեի նիստերին և քննարկումներին:

Ինստիտուտի մի շարք աշխատակիցներ ակտիվորեն մասնակցում են լուսավորության և բարձրագույն կրթության նախարարությունների մեթոդական խորհուրդների աշխատանքներին, օժանդակում դասագրքերի կազմման և խմբագրման գործին, հանդես գալիս որպես հեղինակներ:

Ինստիտուտի դիրեկցիայի և ժամանակակից հայոց լեզվի բաժնի նախաձեռնությամբ և քաղժողկրթբաժնի աջակցությամբ պարբերաբար կազմակերպվում է ,,Հայոց լեզվի ուսուցչի օր,, , որի ժամանակ հանրապետության առաջատար լեզվաբանները հանդես են գալիս զեկուցումներով ու կոնսուլտացիաներ տալիս հայոց լեզվի տեսության ու դասավանդման մեթոդիկայի հարցերի վերաբերյալ:

Ինստիտուտի աշխատակիցներ Հ. Սուքիասյանը, Ռ. Շալունցը և Բ. Ներսիսյանը վարում են ,, Մեր լեզուն, մեր խոսքը,, հեռուստատեսային հաղորդաշարը: Ինստիտուտի աշխատակից Գ. Վահանյանը ղեկավարում է ,,Լեզվասեր,, ակումբի աշխատանքները:

Ինստիտուտի միջազգային գիտական կապերը

Լեզվի ինստիտուտը շարունակում է գիտական կապեր պահպանել արտասահմանյան առանձին գիտնականների և կազմակերպությունների հետ:

Շարունակվում է համագործակցությունը լեզվի ինստիտուտի և ԳԴՀ ԳԱ լեզվաբանության կենտրոնական ինստիտուտի միջև: 1981-85 թ. համար պլանավորվել է նոր թեմա՝ « Կախումների քերականության մեթոդները հայերենի և գերմաներենի պարզ նախադասության վերլուծության ժամանակ և ընդհանուր մեթոդաբանության մի քանի հարցեր»: Կազմված է աշխատանքների կոնկրետ պլան, քննարկվել են համագործակցության նպատակներն ու սպասվող արդյունքները:

Ինստիտուտն ընդունում է ամերիկացի հայագետ Ջ. Գրեպինին, Կոպենհագենի համալսարանի դասախոս Բ. Օլսենին. վերջինիս այցելության նպատակն է սովորել ժամանակակից հայոց լեզու՝ մասնագիտական գրականություն կարդալու համար: Օլսենը ծանոթանում է ինստիտուտի ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության աշխատանքներին, ստանում խորհրդատվություն իրեն հետաքրքրող հարցերի մասին:

Նոյեմբեր- Ինստիտուտի հյուրն էր հոլանդացի հայագետ Ջ. Վայտենբերգը, որը զեկուցումներ է կարդում ինստիտուտի աշխատակիցների համար պատմահամեմատական լեզվաբանության հարցերի շուրջ, գրաբարի շրջուն բառարանի կազմման աշխատանքների ընթացքի մասին: Նա ծանոթանում է ինստիտուտի բառարանագրության, համաբարբառի բաժինների աշխատանքներին:

Շարունակվում է գիտական գրականության փոխանակումը լեզվի ինստիտուտի և արտասահմանյան մի շարք գիտական կազմակերպությունների և առանձին գիտնականների միջև:

Լեզվի ինստիտուտը նախատեսել է 1982 թ. սեպտեմբերին հրավիրել հայերենագիտության միջազգային գիտաժողով: Ավելի քան երեք տասնյակ հայագետներ ցանկություն են հայտնել մասնակցելու այդ գիտաժողովին: Այժմ ինստիտուտում տարվում են կազմակերպչական աշխատանքներ:

Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի տարեկան հաշվետվությունից:

(ՀԱԱ, ֆ. 1085, ց. 7, գ. 43)