- 
Հայոց լեզվի կազմավորումը և զարգացման փուլերը: 
- 
Գրական լեզվի երկու տարբերակները՝ արևելահայերեն և արևմտահայերեն: 
- 
Հնչյունաբանություն. հնչյուն և հնչույթ: 
- 
Հնչյունների դասակարգումը և նրանց բնութագիրը: 
- 
Հնչյունափոխություն, նրա տեսակները: 
- 
Ուղղագրություն, ուղղախոսություն: 
- 
Ժամանակակից հայերենի ուղղագրության հիմունքները: Ուղղագրական բարեփոխություններ: 
- 
Արտասանական ոճեր: 
- 
Բառագիտություն. բառ, բառույթ և բառաձև: 
- 
Իմաստաբանություն և իմաստափոխություն: 
- 
Բառերի տեսակներն ըստ իմաստի և ձևի: 
- 
Ժամանակակից հայերենի բառապաշարը և հարստացման միջոցները՝ ներքին և արտաքին: 
- 
Փոխառություններ: 
- 
Բառակազմություն. բառակազմական կաղապարներ: 
- 
Բառաբարդում, ածանցում: Հապավում: 
- 
Բարդության տեսակները: 
- 
Ժամանակակից հայոց լեզվի բառապաշարն ըստ գործածության ոլորտների: 
- 
Ժամանակակից հայերենի բառապաշարի պատմական շերտերը. գործուն և ոչ գործուն բառապաշար: 
- 
Ժամանակակից հայոց լեզվի ոճական-գործառական շերտերը: 
- 
Դարձվածաբանություն: Դարձվածքի ըմբռնումը և նրա դասակարգումը: 
- 
Հայ բառարանագրություն: Բառարանների տեսակները: 
- 
Քերականության ուսումնասիրության առարկան (ձևաբանություն և շարահյուսություն): 
- 
Քերականական իմաստ և ձև: 
- 
Քերականական կարգեր: 
- 
Բառի ձևաբանական կառուցվածքը, ձևույթներ: Հիմք և վերջավորություն: 
- 
Խոսքի մասերի համակարգը հայերենում:  Խոսքի մասերի դասակարգման սկզբունքները:  
- 
Գոյականը որպես խոսքի մաս. առանձնահատկությունները և իմաստային-քերականական խմբերը: 
- 
Գոյականի թվի, հոլովի, առկայացման, անձի և իրի քերականական կարգերը, նրանց արտահայտման միջոցները: 
- 
Ժամանակակից հայերենի հոլովների համակարգը, այդ մասին եղած տարբեր ըմբռնումներն ու գիտական բանավեճերը: 
- 
Ածական անունը որպես խոսքի մաս, նրա տեսակները, կազմությունը, ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությունները: 
- 
Թվական անունը  որպես խոսքի մաս, նրա տեսակները, կազմությունը: 
- 
Դերանունների խոսքիմասային առանձնահատկությունները, դերանունների տեսակները, նրանց հոլովման առանձնահատկությունները և փոխանվանական գործածությունը: 
- 
Բայը որպես խոսքի մաս, նրա իմաստային, ձևաբանական, շարահյուսական և բառակազմական առանձնահատկությունները: 
- 
Բայի անդեմ և դիմավոր ձևեր: 
- 
Բայի քերականական կարգեր: 
- 
Հայերենի դերբայները և նրանց դասակարգումը: 
- 
Բայի դեմքը, թիվը, եղանակը, ժամանակը, նրանց արտահայտությունը: 
- 
Դիմավոր բայեր, բայի եղանակները: 
- 
Հայերենի խոնարհման տիպերը: 
- 
Անկանոն բայեր և նրանց խոնարհումը: 
- 
Հայերենի չթեքվող խոսքի մասերը (մակբայ, կապ, շաղկապ, վերաբերական, ձայնարկություն), նրանց ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությունները: 
- 
Շարահյուսության առարկան, շարահյուսական առավելագույն և նվազագույն միավորները: Շարահյուսական կաղապարներ: 
- 
Լեզու և խոսք. նրանց փոխհարաբերության հարցը հայ լեզվաբանության մեջ: 
- 
 Հասկացություն կապակցության մասին: Շարահյուսական կապակցության միջոցներն ու եղանակները: 
- 
 Բառակապակցություն: Բառակապակցության տեսակները: 
- 
 Բառ, բառակապակցություն, նախադասություն և շարույթ: 
- 
Նախադասությունը որպես լեզվական միավոր: 
- 
 Ստորոգում և հնչերանգ: Ստորոգման ըմբռնումները հայ քերականագիտության մեջ: 
- 
 Նախադասության տեսակներն ըստ հնչերանգի: 
- 
Նախադասության կառուցվածքային տեսակները: 
- 
Նախադասության անդամ, գլխավոր և երկրորդական անդամներ, նրանց տեսակները, արտահայտությունը և քերականական ձևավորումը: 
- 
 Նախադասության գլխավոր անդամների լրացումները: 
- 
 Գոյականական և բայական անդամների լրացումներ, տեսակները: 
- 
 Միակազմ նախադասության տեսակները և ձևավորման առանձնահատկությունները: 
- 
 Բարդ նախադասության կառուցվածքը և տեսակները: 
- 
Երկրորդական նախադասությունների բնույթը, նրանց կառուցվածքը և տեսակները: 
- 
 Փոխակերպումներ: Բարդ ստորադասական նախադասության փոխակերպումը պարզի: 
- 
Դերբայական դարձված: 
- 
Նախադասության կողմնակի անդամներ: 
- 
Տեքստի ըմբռնումը, տեքստերի տեսակներն ու հիմնական բնութագրիչները: 
- 
Մեջբերվող ուղղակի և անուղղակի խոսք: 
- 
Պարբերույթ. կառուցվածքային յուրահատկությունները, ոճական արժեքը: 
- 
Կետադրություն և նրա դերը գրավոր խոսքում, տեսակները: 
- 
Գրաբար: Գրաբարի հնչյունական համակարգը: Պատմական հնչյունափոխություն: 
- 
Գրաբարի երկբարբառները և նրանց հետագա հնչյունափոխությունը: 
- 
Գրաբարի հոլովները և նրանց կազմությունը: 
- 
Գոյական և ածական անունների հոլովումը գրաբարում: 
- 
Ներքին, արտաքին և խառը հոլովումները գրաբարում: 
- 
Դերանվանական հոլովումը գրաբարում և նրա առանձնահատկությունները: 
- 
Ածականների համեմատության աստիճանները և կազմությունը գրաբարում: 
- 
Մակբայներ, նրանց տեսակները գրաբարում: 
- 
Գրաբարի դերբայները, կազմությունը և հետագա փոփոխությունները: 
- 
Բայի եղանակները և ժամանակները գրաբարում: Նրանց կազմությունը: 
- 
Բայական հիմքեր: Ներկայի և անցյալ կատարյալի հիմքերից կազմվող ձևերը գրաբարում: 
- 
Պարզ և բաղադրյալ ժամանակաձևերը գրաբարում: 
- 
Կրավորականի կազմությունը ներկայի և կատարյալի հիմքերի ձևերում: 
- 
Անկանոն բայերը և նրանց խոնարհումը գրաբարում: 
- 
Պակասավոր բայեր. դրանց խոնարհումը և գործածությունը գրաբարում: 
- 
Գրաբարի դերբայները, դրանց գործածությունը: 
- 
Գրաբարի նախդիրները: 
- 
Շարադասությունը, համաձայնությունը գրաբարում: 
- 
Լեզու և բարբառ, ենթաբարբառ և խոսվածք: 
- 
Բարբառների պատմական զարգացման ընթացքը տարբեր դարաշրջաններում: 
- 
Հայ բարբառների առաջացման վերաբերյալ տեսակետները: 
- 
Հայ բարբառների աշխարհագրական, հնչյունաբանական, ձևաբանական, բազմահատկանիշ վիճակագրական դասակարգումները: 
- 
Հայ բարբառների հիմնական ճյուղերի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական առանձնահատկությունները: 
- 
Արարատյան, Թիֆլիսի, Ղարաբաղի, Պոլսի, Կարնո, Վանի բարբառների ընդհանուր բնութագիրը, նրանց ընդհանրությունները և տարբերությունները գրական լեզվի համեմատ: 
- 
Հայերենի առաջացման մասին եղած տեսությունները. պատմահամեմատական լեզվաբանությունը հայերենի առաջացման մասին: 
- 
Հայոց լեզվի բնույթը և ցեղակցական կապերը, նրա դիրքը հնդեվրոպական լեզուների շարքում: 
- 
Հայերենի զարգացման ընթացքը մ.թ.ա. 2-րդ– մ.թ. 5-րդ դդ. ընկած ժամանակաշրջանում: 
- 
Նախագրային հայերենի շրջանաբաժանումը և համապատասխան փուլերի բառապաշարային և քերականական յուրահատկությունները: 
- 
Հայոց գրերի ստեղծման պատմական պայմանները: Նախամեսրոպյան հայ գրերի գոյության մասին եղած տեսակետները: 
- 
5-րդ դարի գրաբարը և գրաբար մատենագրության բնույթը: 
- 
Գրաբարի կրած ազդեցությունները: 
- 
Հունաբան հայերենը և նրա ստեղծման նպատակները: 
- 
Գրաբարի վիճակը 7-10-րդ դարերում: 
- 
Միջին հայերենի կազմավորումը: Գրաբարի և բարբառների դերը միջին հայերենի կազմավորման գործընթացում: 
- 
Կիլիկյան հայկական թագավորության ստեղծումը:  Միջին հայերենը որպես պետական, գրական և գիտական լեզու: 
- 
Միջին հայերենի հնչյունական համակարգը, հնչյունական նոր երևույթները, հնչյունափոխություն և ուղղագրական տարբերությունները գրաբարից: 
- 
Միջին հայերենի բառապաշարը, բառապաշարի շերտերը, փոխառություններ, նրանց բնույթն ու աղբյուրները: 
- 
Միջին հայերենի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությունները: 
- 
10-15-րդ դարերի քերականական միտքը: 
- 
Կիլիկյան թագավորության վերացումը: Միջին հայերենի հետագա վիճակը: 
- 
Լատինաբան հայերենը և նրա բնույթը: 
- 
Հայ պատմագրության, պաշտոնական գրագրությունների, գրական երկերի աշխարհաբարացումը 17-18-րդ դարերում: 
- 
Հայ գրական լեզվի ճյուղավորումները: 
- 
Հայոց ազգային լեզվի կազմավորումը: Գրաբարի, միջին հայերենի և բարբառների օգտագործումը ազգային լեզվի կազմավորման մեջ: 
- 
Հայ ժողովրդի կյանքում կատարված փոփոխությունները 19-րդ դարի սկզբում: Աղաբաբյան դպրոցը, Լազարյան ճեմարանը, Ներսիսյան դպրոցը և նրանց դերը գրական հայերենի մշակման գործում: 
- 
Խ. Աբովյանի երկերի լեզվի առանձնահատկությունները և նշանակությունը աշխարհաբարի զարգացման բնագավառում: 
- 
Խ. Աբովյանի լեզվագիտական հայացքները: 
- 
Հայոց գրականության և լեզվի հետագա զարգացումը:  «Հյուսիսափայլի» հիմնադրումը: 
- 
Ստ.Նազարյանը, նրա լեզվագիտական հայացքները: 
- 
Միքայել Նալբանդյանի լեզվագիտական հայացքները: Նրա դերը հայ հրապարակախոսության, քննադատության, գիտական տերմինների ստեղծման և մշակման մեջ: 
- 
Գրապայքարը և նրա փուլերը: 
- 
Աշխարհաբարի հետագա մշակումն ու կատարելագործումը: Հայերենի բառային կազմի ընդարձակումն ու հարստացումը: 
- 
Գրական լեզուն իբրև համազգային միասնական լեզու, նրա զարգացման հեռանկարները: 
- 
Ոճաբանության ուսումնասիրության առարկան և խնդիրները: Լեզու, խոսք և ոճ: 
- 
Հնչյունաբանական ոճաբանություն: 
- 
Առձայնույթ, բաղաձայնույթ և հանգ: 
- 
Բառային ոճաբանություն: 
- 
Հայերենի բառապաշարի ոճական-գործառական դասակարգումը: 
- 
Բառապաշարի շերտերը և դրանց ոճական արժեքը: 
- 
Ձևաբանական, շարահյուսական ոճաբանություն: 
- 
Նրանց ուսումնասիրության եղանակներն ու սահմանները: 
- 
Իրադրական ոճեր: 
- 
Անհատական ոճեր: 
- 
Հայերենի գործառական ոճերը և նրանց առանձնահատկությունները: 
- 
Խոսքի արժանիքները և թերությունները: Գրավոր և բանավոր խոսք: Բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները (հնչերանգ, շեշտ, առոգանություն): 
- 
Լեզվական նորմի ըմբռնումը:  Լեզվական նորմ և ոճական նորմ: 
- 
Հայերենի գործառական ոճերը և լեզվական նորմը: 
- 
Լեզվի պատկերավորման և արտահայտչական միջոցները: 
- 
Քերականական (ձևաբանական և շարահյուսական) ոճաբանություն, քերականական կարգերի ոճական արժեքը: 
- 
Խոսքաշարի լեզվական ուսումնասիրության առանձնահատկությունները: 
- 
Մ. Աբեղյան, Հայոց լեզվի տեսություն, Ե., 1965: 
- 
Հր. Աճառյան, Հայոց լեզվի պատմություն, 1., Ե., 1940, 2-րդ մ. 1951: 
- 
Հր. Աճառյան, Հայ բարբառագիտություն, Մ., 1911: 
- 
Հր. Աճառյան, Լիակատար քերրականություն հայոց լեզվի, 1-6, 1951: 
- 
Ա. Այտընյան, Քննական քերականութիւն աշխարհաբար լեզուի, Վ., 1866: 
- 
Էդ. Աղայան, Ընդհանուր և հայկական բառագիտություն, Ե.,1984: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Էդ. Աղայան, Հայոց լեզու, 1-ին մ., Ե., 1980: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի տեսության հիմունքներ, Ե.,1975: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի իմաստաբանություն և բառակազմություն, Ե., 1989: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի զարգացումը և կառուցվածքը, Ե., 1969: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Հայ բարբառագիտությունը և հայերենի բարբառների ծագման հարցը, ՊԲՀ, 2-3,  Ե., 1989: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Ֆ. Խլղաթյան, Հայոց լեզու. ոճաբանություն, Ե., 1994: 
- 
Մ. Ասատրյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, Ե., 1978, 1989: 
- 
Մ. Ասատրյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի ձևաբանության հարցեր, Ե., 1970, 1973, 1977: 
- 
Ս.Աբրահամյան, Ժամանակակից հայերենի քերականություն,Ե., 1976: 
- 
Ա. Աբրահամյան, Գրաբարի ձեռնարկ, Ե., 1977: 
- 
Գր. Ղափանցյան, Հայոց լեզվի պատմություն, Ե., 1961: 
- 
Ա. Ղարիբյան, Հայ բարբառագիտություն, Ե., 1953: 
- 
Գ. Գարեգինյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, Ե., 1984, 1990: 
- 
Գ. Սևակ, Ժամանակակից հայոց լեզվի դասընթաց, Ե., 1955: 
- 
Գ. Սևակ, Ժամանակակից հայերենի համառոտ պատմություն, Ե., 1948: 
- 
Ա. Սուքիասյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, Ե., 1978, 1982: 
- 
Ս. Գուլբուդաղյան, Ժամանակակից հայոց լեզու (շարահյուսություն), Ե., 1986: 
- 
Ս. Գուլբուդաղյան, Ժամանակակից հայերենի շարահյուսություն, Ե., 1988: 
- 
Ս. Ղազարյան, Հայոց լեզվի համառոտ պատմություն, Ե., 1981: 
- 
Ս. Աբրահամյան, Բայը ժամանակակից հայերենում, հ. 1-ին, Ե., 1962: 
- 
Ս. Աբրահամյան, Ժամանակակից գրական հայերեն, Ե., 1981: 
- 
Ս. Աբրահամյան, Վ. Առաքելյան, Վ. Քոսյան, Հայոց լեզու, 1, Ե., 1975: 
- 
Ս. Աբրահամյան, Ն.Պառնասյան, Հ.Օհանյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, հ. 2, Ե., 1974: 
- 
Ս. Աբրահամյան, Ն. Պառնասյան, Հ. Օհանյան, Խ. Բադիկյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, հ. 3, Ե., 1976: 
1. Լեզուն որպես լեզվաբանության առարկա: Լեզվի գործառույթները: 
2. Լեզուն որպես համակարգ: Լեզվի ներքին կառուցվածքը: Լեզվի մակարդակները և նրա հիմնական միավորները:
4. Լեզվի հասարակական բնույթը: Լեզու և հասարակություն: Լեզու և հաղորդակցություն: Հաղորդակցման նպատակների արտացոլումը լեզվում: Լեզու և մշակույթ: Լեզու և անհատականություն:
5. Լեզվի զարգացման փուլերը: Լեզվի ծագման խնդիրը: Լեզուների բազմազանության խնդիրը:
6. Լեզվաբանական գիտակարգեր: Լեզվաբանությունը և հարակից գիտությունները:
7. Ընդհանուր հնչյունաբանության տեղը լեզվաբանական գիտակարգերում. դրա առարկան և խնդիրները: Լեզվի հնչյունային նկարագրման արտաբերական հիմունքները: Լեզվի հնչյունային նկարագրման ակուստիկ հիմունքները: Համընդհանուր հնչյունային դասակարգումները:
8.Կարևորագույն հնչութային հասկացությունները և դրանց մեկնաբանումը տարբեր հնչութաբանական դպրոցներում:
10.Հնչյունային համալիրների տեսակները և դրանց հարաբերությունը: Վերհատույթային հնչյունական միջոցները, դրանց գործառույթները և հնչյունային միավորները:
11. Խոսքի հնչյունային վերլուծության մեթոդները՝ բաշխումային հասկացություններ, հնչույթային դասեր:
13. Քերականական իմաստների արտահայտման միջոցները աշխարհի լեզուներում: Քերականական իմաստի և քերականական կարգի հասկացությունները: Քերականական կարգերի ընդհանուր դասակարգումը:
14. Բառափոխություն և բառակազմություն: Ձև, բառույթ, հարացույց:
15. Գոյականի հիմնական քերականական կարգերը լեզուներում:
16. Բայի հիմնական քերականական կարգերը լեզուներում:
17. Լեզուների ձևաբանական տիպաբանություն (պատմական ակնարկ և արդի խնդիրներ):
18. Շարահյուսության տեղը լեզվի նկարագրման տեսության մեջ: Շարահյուսություն և ձևաբանություն, շարահյուսություն և իմաստաբանություն (իմաստաբանական շարահյուսություն): Շարահյուսության հիմնական միավորները:
19. Խոսույթ (կապակցված խոսք):
20. Պրոպոզիցիայի ստորոգական - փաստարկային կառուցվածքը:
21. Նախադասության շարահյուսական վերլուծություն:
22. Ասույթի հաղորդակցական կառուցվածքը:
23. Նախադասության տիպաբանություն:
24. Սերող քերականության միավորները: Մինիմալիստական տեսություն:
25. «Իմաստ» հասկացության տարբեր ըմբռնումները: «Իմաստ» հասկացությունը լեզվական նշանի տարբեր կաղապարներում:
26. Բառիմաստային մակարդակի համակարգված կառուցվածքը: Բառիմաստային դաշտը և դրա միավորների հարաբերակցությունը:
27. Իմաստի բաղադրիչային վերլուծություն. ընդհանուր սկզբունքներ, զարգացման փուլեր և կոնկրետ մեթոդների կիրառման օրինակներ:
28. Ժամանակակից պատկերացումներ աշխարհի լեզուների ծագումնաբանական պատկերացումների մասին: Հիմնական լեզվաընտանիքներ:
29. Փիջին-կրեոլ լեզուների ծագումը, տարածումը, գործառման հիմնական առանձնահատկությունները:
30. Լեզվական տարածքի ընդհանուր բնութագիրը. հիմնական ծագումնաբանական խմբեր, լեզուների հիմնական տիպաբանական առանձնահատկությունները:
31. Պատմահամեմատական լեզվաբանության առարկան, լեզուների «ծագումնաբանական ծառի տեսությունը, ալիքների տեսությունը»: «Նախալեզվի» հասկացությունը: Վերականգնման մեթոդներ (արտաքին և ներքին վերականգնում): Բառային վերականգնում: Լեզվաբանական հնէաբանություն: Լեզվաբանական վերականգնման դերը:
32. Ստուգաբանության հիմնական խնդիրները: Ստուգաբանական բառարաններ:
33. Լեզուների ծագումնաբանական դասակարգման սկզբունքները: Ծագումնաբանական դասակարգման ավանդական մեթոդները: Լեզվական ընտանիք, լեզվական միություն:
35.Պատմահամեմատական լեզվաբանության դերը լեզվաբանության մեջ: Բառային վիճակագրություն և լեզվաժամանակագրություն: Լեզուների հեռավոր ցեղակցության խնդիրը պատմահամեմատական լեզվաբանության մեջ: Վերականգնման և զուգադրականության ավանդական մեթոդների կիրառումը  վաղ նախալեզվական իրավիճակներում:
36.Հնդեվրոպական նախահայրենիք, հնդեվրոպերենի ճյուղավորումը (տարամիտումը): Հնդեվրոպական հիմնական լեզվախմբերի ընդհանուր բնութագիրը:
37. Հայոց լեզվի համեմատական ուսումնասիրության առաջին փորձերը: Հայերենը որպես հնդեվրոպական լեզու, հայերենի դիրքը հնդեվրոպական լեզուների շրջանում, հայերենի՝ որպես իրանական լեզու լինելու վարկածը. հայերենի հնդեվրոպական առանձին լեզվաճյուղ լինելու տեսությունը (Հ. Հյուբշման): Հայերենի հիմնական և կողմնակի հնդեվրոպական շերտերի վարկածը:
38. Տիպաբանության առարկան և տեղը: Մասնավոր և ընդհանուր տիպաբանություն: Լեզվական տիպի հասկացությունը: Տիպաբանությունը և ընդհանրույթները: Իմպլիկատիվ ընդհանրույթներ: Ֆրենկվենտալիաներ: Նախատիպերը տիպաբանության մեջ:
39. Լեզվական կառուցվածքի պատճառաբանվածությունը (նպատակայնությունը): Լեզվական ձևի պատկերանշանայնության սկզբունքը:
40. Քերականացումը և ապաքերականացումը լեզվի զարգացման ընթացքում:
41. Տիպաբանության տեսակները՝ ձևաբանական, շարահյուսական, կառուցվածքային, իմաստային, ձևական: Տարաժամանակյա տիպաբանություն:
42. Լեզվական փոխառությունների ուղղություննեը:
43. Լեզվի մասին ուսմունքի ծագումը: Լեզվաբանական ավանդույթներ:
44. Ունիվերսալ (ընդհանրական) քերականություններ:
45. Պատմահամեմատական լեզվաբանության ձևավորումը: Վ.Ֆոն Հումբոլդտը և տիպաբանության ձևավորումը: Տիպաբանության կազմավորման հիմնական փուլերը:
46. Հոգեբանական ուղղությունը լեզվաբանության մեջ: Երիտքերականներ և երիտքերականություն:
47.Կառուցվածքային լեզվաբանության հիմնական ուղղությունները 20-րդ դարում: Ֆունկցիոնալիզմը լեզվաբանության պատմության մեջ:
48.Լեզվի նկարագրության ձևային մեթոդների զարգացումը լեզվաբանության պատմության մեջ վաղնջական ժամանակներից մինչև մեր օրերը:
- 
Հ. Աճառյան, Հայոց լեզվի պատմություն, հ. 1, 2, Ե., 1940-51: 
- 
Հ. Աճառյան, Լիակատար քերականություն հայոց լեզվի, 1-6, 1953-71: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Լեզվաբանության պատմություն, հ. 1-2, Ե.,1960, 1962: 
- 
Գ. Ջահուկյան, Հայոց լեզվի պատմություն. նախագրային ժամանակաշրջան, Ե., 1982: 
- 
Էդ. Աղայան, Լեզվաբանության հիմունքներ, Ե.,2009. 
- 
Է. Աթայան, Լեզուների ձևաբանական տիպաբանության առարկան և անհատական լեզվական ձևի բացահայտման խնդիրը, Բանբեր, 2, 1988: 
- 
Յու. Գաբրիելյան, Հայերենի համեմատական քերականություն, ԵՊՀ, Ե., 2002: 
- 
Կ.Շ.Աբրահամյան “Լեզվաբանական ուսմունքների պատմություն”, Լինգվա, Ե., 2009: 
- 
Ֆ. դե Սոսյուր , Ընդհանուր լեզվաբանության դասընթաց, Ե., 2008: 
- 
Г.Б.Джаукян.Общее и армянское языкознание. Ереван, 1980. (CD) 
- 
Ю.А.Левицкий, Н.В.Боронникова. История лингвистических учений. М.,Высшая школа, 2005. 
- 
В.М.Алпатов. История  лингвистических учений. М.,”Языки славянской культуры”, 2005. 
- 
В. А. Звегинцев. История языкознания XIX и XX   веков   в   очерках   и   извлечениях. М.,1960. 
- 
Соссюр Ф. Избранные труды по языкознанию. 
- 
Ю.А.Левицкий, Н.В.Боронникова. История лингвистических учений. М.,Высшая школа, 2005. 
- 
История лингвистических учений. Средневековая Европа. Л., 1985. 
- 
Г.А.Амиров, Б.А.Ольховников, Ю.В.Рождественский. Очерки по истории лингвистики. М., 1975 
- 
Климов Г.А. Основы лингвистической компаративистики. М., 1990. 
- 
Мейе А. Введение в сравнительное изучение индоевропейских языков. М.1938, 
- 
Мечковская Н. Б. и др. Общее языкознание. Структурная и социальная типология языков: учебное пособие для студентов филологических и лингвистических специальностей. 
- 
Буранов Дж. Сравнительная типология английского и тюркскиx языков. Москва, 1986. 
- 
Сепир Э. Язык. Введение в изучение речи. //Сепир. Э. Избранные труды по языкознанию и культурологии. 
- 
Гринберг Дж. Некоторые грамматические универсалии, преимущественно касающиеся порядка значимых элементов. Вып. 5. - М., 1970. 
- 
Джон Лайонз, Лингвистическая семантика, 2003. 
- 
Crowley T. An Introduction to Historical Linguistics, Oxford, 2000, 
- 
Dinneen S.J.”General Linguistics”, George Town, 2000/1995/ 
- 
- 
Hawkins J. A. (ed.) Explaining langua universals. 
- 
- 
Croft W. Typology and Universals. Cambridge, II edition, 2003 
- 
- 
- 
- 
- 
-