Գիտական քննարկում հայոց լեզվի պատմության բաժնում

12/04/2019

2019 թվականի ապրիլի 12-ին հայոց լեզվի պատմության բաժնում տեղի ունեցավ գիտական քննարկում՝ նվիրված հին զոհաբերության ծիսակարգում օգտագործվող հացանուններն: Բանախոսը մասնավորապես, նշեց, որ Գրիգոր Տաթևացին «Գիրք հարցմանց»-ում արդրադառնում է հին զոհաբերության ժամանակ օգտագործվող իւղը, նաշիհը (սպիտակ ալյուր), խունկը, իսկ հացատեսակներից` բաղարջը, բոկեղը, շօթը, քաքարը: Ըստ Գրիգոր Տաթևացու՝

պան բաղարջ (նաշիհն է զանգեալ իւղով).
բոկեղն (եփեալ ի թոնրի).
շօթը (թանձր լօշ եփեալ և ապա օծեալ իւղով).
քաքար (պատառ-պատառ կոտորեալ և ի տապակի եփեալ իւղով . («Իսկ պան բաղարջն է նաշիհն զանգեալ իւղով և որպէս բոկեղն եփեալ ի թոնրի: Եւ շօթն թանձր լօշ` եփեալ և ապա օծեալ իւղով և քաքար` (պատառ-պատառ կոտորեալ և ի տապակի եփեալ իւղով» Գրիգոր Տաթևացի «Գիրք հարցմանց», Կ.Պօլիս, 1729թ., էջ 357):

Այնուհետև բանախոսը ներկայացրեց, թե ինչպես են պահպանվել այս հացանունները բարբառներում: Բարբառներում հիմնականում պահպանվել է «բաղարջը»-ը (պաղարջ, պաղարջ-նախշի, բաղարջ- չաղարջ և այլն):

Բաղարջը և շօթը Աճառյանը փոխառյալ է համարում հայերենից վրացերենին (բըղարջի, շօթի), իսկ բոկեղը (բոկոլի)՝ գնչուերենին:

Կատարելով ընդհանրացումներ՝ բանախոսը կարծիք հայտնեց, որ այդ բառերի իմաստային զարգացումները թույլ են տալիս պնդելու, որ դրանք անկասկած բնիկ հայկական ծագում ունեն:

Այնուհետև բանախոսը պատասխանեց բաժնի գիտաշխատակիցների հարցերին:

Հայտարարություններ

Ուշադրությու՛ն

ՀՀ ԳԱԱ Հ․ Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի կիրառական լեզվաբանության բաժինը շարունակում է սեմինարների շարքը՝ նվիրված էլեկտրոնային պաշտոնական հաղորդակցման յուրահատկություններին և ժամանակակից տեխնոլոգիաներից օգտվելու եղանակներին։

Շարքի հերթական սեմինարը տեղի կունենա նոյեմբերի 20-ին ՀՀ ԳԱԱ լեզվի ինստիտուտի կիրառական...
«Շրջիկ ազատ դպրոց» բարեգործական նախագիծ

ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի երիտասարդ գիտնականների խորհրդի նախաձեռնությամբ մեկնարկում է բարեգործական նախագիծ՝ արցախյան բռնի տեղահանության արդյունքում տուժած մանկապատանեկան համայնքի համար:

ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի երիտասարդ գիտնականների խորհուրդը, գործակցելով ՀՀ ԳԱԱ...
ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԻ ՀՐԱՎԵՐ

Հարգելի՛ բարեկամներ,

Սիրով հրավիրում ենք մասնակցելու «Հայոց լեզվի ուսումնասիրության և ուսուցման արդի խնդիրներ» խորագրով միջազգային գիտաժողովին:

✓ Գիտաժողովը տեղի կունենա ս.թ. փետրվարի 21-ին:

✓ Գիտաժողովի անցկացման վայրը` Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն

✓ Գիտաժողովի...

Ատենախոսություններ